Opublikowano 15 lutego 2022
Warszawa, dnia 8 lutego 2022
ICOM Polska.004.08.02.2022
Szanowny Pan
Prof. dr hab. Piotr Gliński
Wiceprezes Rady Ministrów Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Szanowny Pan
Wojciech Kolarski
Sekretarz Stanu Kancelaria Prezydenta RP
Szanowna Pani
Senator
Barbara Zdrojewska
Przewodnicząca Komisji Kultury i Środków Przekazu Senatu RP
Szanowny Pan
Poseł
Piotr Babinetz
Przewodniczący Komisji Kultury i Środków Przekazu Sejmu RP
Szanowny Panie Premierze,
Szanowny Panie Ministrze,
Szanowna Pani Senator,
Szanowny Panie Pośle,
Polski Komitet Narodowy ICOM Międzynarodowej Rady Muzeów, podobnie jak liczna rzesza instytucji i organizacji kultury i nauki z najwyższym zaniepokojeniem przyjął wiadomość o powstałym projekcie „Ustawy o przekazaniu na rzecz Węgier kodeksu „Epistola de laudibus augustae bibliothecae atque libri quatuor versibus scripti eodem argumento ad serenissimum Mathiam Corvinum Panoniae regem”.
Zwracają się do naszego Prezydium również członkowie ICOM Polska, oburzeni tą inicjatywą. W naszym przekonaniu jest to inicjatywa szkodliwa i nie mająca precedensu w porządku demokratycznym oraz obyczaju, stanowiąca naruszenie porządku prawnego – toteż wyrażamy wobec niej najgłębszy sprzeciw.
Jak wiadomo wszystkim interesującym się tą sprawą, rzeczony rękopis znajduje się z zbiorach toruńskich od ponad 500 lat. Kodeks został nabyty przez toruńskiego patrycjusza w 2 poł. XVI wieku z celowym przeznaczeniem dla biblioteki powstałego w tamtym czasie gimnazjum (później gimnazjum akademickiego). Biblioteka stanowiła integralną część zasobów gimnazjum, jako zaplecza naukowego i edukacyjnego, stanowiąc przeto ważny składnik polskiej i europejskiej kultury i dziedzictwa.
Kodeks jest nie tylko ważną historycznie księgą, zawierającą opis innej słynnej kolekcji bibliotecznej – jest on także wybitnym dziełem sztuki europejskiej. Nie trzeba dodawać, iż dla kraju, którego biblioteki uległy tak strasznej dewastacji podczas okupacji hitlerowskiej, renesansowy kodeks tej klasy wraz z jego historią stanowi ważny skarb naszej kultury.
Nasze oburzenie budzi również fakt, iż pomimo blisko rok trwających zabiegów strony węgierskiej i polskiej w celu pozbawienia nas tak cennego zabytku, prawowity właściciel kodeksu, tj. toruńska Książnica Kopernikańska została o tym pomyśle poinformowana dopiero 4 lutego br.!
Szanowni Państwo,
Kodeks „Epistola de laudibus augustae bibliothecae atque libri quatuor versibus scripti eodem argumento ad serenissimum Mathiam Corvinum Panoniae regem” nie jest własnością Skarbu Państwa. Najwyższe organy państwowe powinny wstrzymywać się od wydziedziczania określonego podmiotu (Książnicy) z chęci zadowolenia zagranicznego partnera, wobec braku nadzwyczajnej potrzeby, np. zagrożenia bytu państwowego. Powtórzymy – tak zaplanowane wydziedziczenie, nawet przy bardzo wysokiej gratyfikacji finansowej, stanowi jawne naruszenie porządku prawnego.
Jednocześnie ta szkodliwa inicjatywa poselska znajduje się na przeciwległym biegunie wobec wieloletnich starań p. Premiera prof. Piotra Glińskiego, który w raz z kierowanym przez siebie Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego skutecznie zabiega o restytucję zagrabionych dzieł sztuki i pomników kultury.
Nasz apel w tej sprawie traktujemy jako otwarty i przekazujemy do wiadomości naszych członków oraz do wiadomości mediów. Ta niefortunna inicjatywa zdążyła już zdobyć swój niesławny rozgłos publiczny, toteż uważamy, że nasze stanowisko również powinno być publicznie znane.
Łączę wyrazy szacunku
W imieniu Prezydium ICOM POLSKA
dr Piotr Rypson, Przewodniczący Prezydium
List pochodzi ze strony ICOM Poland: https://bit.ly/3HU1vtj