Opublikowano 17 sierpnia 2022
ŁYSKOWSKI Ignacy/h3>
(1820 – 1886), ziemianin, agronom, pisarz, polityk.
Ur. w Mileszewach w rodzinie ziemiańskiej. Naukę rozpoczął w szkole miejskiej w Brodnicy, kontynuował ją w gimnazjum w Chojnicach, a od 1837 r. w gimnazjum w Chełmnie. Intensywnie uczył się wtedy języka polskiego i po zdanej maturze, w 1843 r. rozpoczął we Freiburgu studia na wydziale teologicznym. Przez krótki okres czasu studiował też w Bonn, a w 1845 r. podróżował po Włoszech i Szwajcarii, gdzie zaznajamiał się z ówczesnymi prądami politycznymi i umysłowymi. Zrezygnował też ze studiów teologicznych i we Wrocławiu został słuchaczem wykładów z zakresu literatury, filozofii i historii. Również te studia w wyniku choroby szybko porzucił i wrócił do Mileszew. Przetłumaczył pracę dotyczącą prowadzenia gospodarstwa rolnego, publikował również własne prace, w tym „Słowo Prawdy”, gdzie m.in. krytykował duchowieństwo i szlachtę za brak odpowiedzialności za kraj. Od 1848 r. włączył się w działalność Ligi Polskiej. Nadal aktywny był jako pisarz i publicysta. Pisał teksty m.in. o hodowli zwierząt. Sukcesem wydawniczym był zwłaszcza podręcznik Gospodarz czyli poradnik dla mniejszych właścicieli rolniczych. Został też redaktorem tygodnika Nadwiślanin, nieco później został też współwydawcą Gazety Toruńskiej. Aktywnie działał społecznie, angażując się choćby w powstawanie bibliotek ludowych. Włączył się też w działalność polityczną. W 1866 r. został wybrany z okręgu lubawskiego posłem do sejmu pruskiego. W 1881 r. został posłem do parlamentu Rzeszy. Przeciwstawiał się germanizacji oraz walczył o równouprawnienie języka polskiego. Dzięki niemu zaczęto nauczyć w tym języku w gimnazjum brodnickim. W 1869 r. brał udział w organizowaniu Towarzystwa Moralnych Interesów Ludności Polskiej pod Panowaniem Pruskim, a w 1874 r. był współzałożycielem Centralnego Zarządu Towarzystw Rolniczych w Prusach Zachodnich. W 1875 r. został też pierwszym prezesem Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Zm. 14 VII 1886 r. w Poznaniu.
 
Współcześnie w regionie upamiętniony poprzez:
– ulica Ignacego Łyskowskiego w Toruniu (dzielnica Rubinkowo)
 
Oprac. na podstawie:
Szczepan Wierzchosławski, Łyskowski Ignacy, [w:] Toruński słownik biograficzny, pod red. Krzysztofa Mikulskiego, t. 2, Toruń 2000, s. 161-163.