Panorama Grudziądza
Grudziądz
Panorama Grudziądza, fot. ze zbiorów Miejskiego Konserwatora Zabytków w Grudziądzu
W rozległej panoramie Grudziądza, rozpościerającej się na północ od mostu drogowego im. B. Malinowskiego dominują bryły spichlerzy, skupione w zwartym ciągu i oddzielającego od Wisły grudziądzką starówkę. Charakterystyczne ceglane budynki z XVI-XVIII w. podparte są wysokimi przyporami i upstrzone dziesiątkami małych okienek. Były nie tylko magazynami zbożowymi, ale pełniły też funkcję obronną. Pierwotnie spichlerzy było szesnaście, ilch liczba podwoiła się w wyniku licznych przebudów i podziałów spowodowanych zniszczeniami wojennymi i pożarami. Na południowym krańcu ciągu spichrzy i kamienic dostrzec można również profil miejskiej Bramy Wodnej, przez którą dawniej wjeżdżano do miasta i zamku z Placu Portowego (Błoni Nadwiślańskich). Po sąsiedzku zlokalizowana jest jasna bryła barokowego Pałacu Opatek, wybudowanej w 1631 r. furty klasztornej, a obecnie siedziby Centrum Wyszkolenia Kawalerii, jednego z oddziałów Muzeum im. Ks. dr Władysława Łegi. Z kolei północną część panoramy zamyka Góra Zamkowa i wieńcząca ją okrągła wieża Klimek, odbudowana na wzór stojącej tu do 1945 r. pozostałości po dawnym zamku krzyżackim. Pierwotna wersja wieży pełniła funkcję obronną i służyła jako więzienie, obecna odbudowana budowla to jedna z atrakcji turystycznych miasta – na jej szczycie znajduje się taras z widokiem na Stare Miasto i dolinę Wisły.
Panorama Torunia
Toruń
Panorama Torunia, fot. KPCD
W 1997 r. toruński zespół staromiejski został oficjalnie przyjęty w poczet Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO, co jest najwyżsyzm odznaczeniem dla zabytków i miejsc o szczególnym znaczeniu kulturowym. W 2018 r. podczas turystycznych targów World Travel Show ogłoszono, że toruńska starówka zajęła I miejsce w plebiscycie „7 Cudów Polski na 100-lecie Niepodłegłości”. A to nie jedyne wyróżnienia, które padłu łupem historycznej części miasta. Obowiązkowym punktem programu podczas zwiedzania Torunia jest wycieczka na przeciwległy brzeg Wisły, skąd najlepiej można podziwiać kumulację gotyckich kamienic, kościelnych wież, średniowiecznych murów i baszt. Z tej perspektywy starówka wygląda jak z bajki, a szczególnego uroku nabiera wieczorem, w świetle latarni i reflektorów. Pomiędzy mostem drogowym im. J. Piłsudskiego a mostem kolejowym im. E. Malinowskiego zobaczyć można m.in. ciąg średniowiecznych murów wraz z elementami systemu obronnego miasta: bramami i basztami miejskimi, ruinami zamku krzyżackiego. W kolejnych rzędach widoczne są fasady kamienic i spichlerzy, a nad nimi królują wieże ratusza i kościołów: Najświętszej Maryi Panny, Św. Ducha, św. Jakuba, św. Katarzyny, a przede wszystkim monumentalna sylwetka Katedry śś. Janów. Pierwszoplanowy Bulwar Filadelfijski to z kolei jedno z ulubionych miejsc spacerowych i wypoczynkowych torunian i turystów. Jeszcze do lat 70. XX w. nabrzeże pełniło funkcję portu: stały tu drewniane magazyny i niewielki żuraw służący do rozładowywania barek i przenoszenia towarów do wagonów kolejowych poruszających się po istniejącej tu kiedyś bocznicy.