Opublikowano 08 listopada 2024
Data: 21 listopada (czwartek), 25 listopada (poniedziałek), 28 listopada (czwartek)
Godzina: Wszystkie wydarzenia zaczynają się o godz. 18:00
Miejsce: Dom Heleny Grossówny, ul. Św. Jakuba 3-5 (wejście od Woli Zamkowej), Toruń
Mówiono o niej: „ciastko z pieprzem”. 25 listopada 1904 r. – dokładnie wtedy, w Toruniu, na świat przyszła córka Leonarda Grossa i Walerii Winiawskiej, Helena. Dorastając w niepozornym szkieletowym budynku, jakich wiele było wtedy na toruńskim Chełmińskim Przedmieściu i Mokrem, zapewne nie marzyła jeszcze, że wkrótce zostanie jedną z największych gwiazd przedwojennych polskich komedii. Takich, w których zagra u boku Eugeniusza Bodo czy Adolfa Dymszy i zaśpiewa piosenki, które będą nucone jeszcze sto lat później. Na chwilę przed podbojem ekranów amerykańskich jej rozkwitającą karierę przerwał wybuch II wojny światowej. Grossówna marzenia o Hollywood odłożyła na bok, a zaangażowała się w działania konspiracyjne w okupowanej Warszawie. Prowadziła kuchnię dla obrońców miasta, a podczas powstania warszawskiego jako „Bystra” dowodziła kobiecą grupą w batalionie „Sokół”. Za swoją aktywność zapłaciła niewolą, a po wojnie represjami, które blokowały jej wznowienie kariery aktorskiej na szeroką skalę. Jej znakiem charakterystycznym do końca pozostał uroczy uśmiech. Zmarła 4 lipca 1994, w wieku prawie dziewięćdziesięciu lat.
Pamięć o tej niezwykłej osobie staramy się teraz przywracać w Toruniu – jej rodzinnym mieście. Dzięki interwencji lokalnych społeczników i zaangażowaniu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego, udało się ocalić jej dawny dom z ulicy PCK. Przeznaczony do wyburzenia, ostatecznie został pieczołowicie rozebrany i przeniesiony do nowej lokalizacji na toruńskiej starówce. Kilka miesięcy temu ukończyliśmy proces odtwarzania budynku z zachowanych materiałów, a teraz finalizujemy aranżację przestrzeni wewnętrznych. Sejmik Województwa uhonorował natomiast aktorkę umieszczając ją w gronie bohaterek trwającego Roku Kobiet Odważnych.
Z okazji przypadającej w listopadzie 120. rocznicy urodzin Heleny Grossówny, zapraszamy do wzięcia udziału w cyklu wydarzeń, które organizujemy na tę okoliczność w jej dawnym domu. Translokowany z Mokrego budynek obecnie znajduje się na toruńskiej starówce, w sąsiedztwie podobnej zabudowy, nieopodal Wisły i zbiegu ulic św. Jakuba i Woli Zamkowej. Zapraszamy na:
21 listopada (czwartek), godz. 18:00
Spotkanie z Markiem Telerem, autorem książki „Amantki II Rzeczypospolitej”.
Marek Teler to dziennikarz i autor książek historyczno-biograficznych, aktualnie skupiony na opisywaniu losów przedwojennych aktorów i aktorek. W dawnym domu jednej z największych gwiazd polskiego kina przedwojennego – Heleny Grossówny – opowie o swojej najnowszej książce, której jedną z bohaterek jest właśnie aktorka z Torunia. Spotkanie poprowadzi dr Krzysztof Trojanowski, prof. UMK.
23 listopada (sobota), godz. 10:00-13:00 (zbiórka przy SP 6!)
Z Mokrego na wielkie ekrany. Spacer śladami Heleny Grossówny
Dom z muru pruskiego przeniesiony na starówkę to nie jedyne miejsce w Toruniu związane z biografią aktorki. Będzie to meta spaceru tematycznego, na który zapraszają Anna Zglińska i Szymon Spandowski wraz ze Stowarzyszeniem Chełmińskie Przedmieście – Tu Mieszkam, Radą Okręgu Chełmińskie Przedmieście i Toruńskim Oddziałem Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. Miejsce zbiórki: przy Szkoła Podstawowa nr 6 na rogu ul. Jeśmanowicza i Łąkowej.
25 listopada (poniedziałek), godz. 18:00
Pokaz filatelistyczny „Ludzie kina i teatru”
W 120. rocznicę urodzin Heleny Grossówny zapraszamy na otwarcie tematycznej wystawy filatelistycznej przygotowanej przez Polski Związek Filatelistów Okręg Toruński. Podczas wydarzenia zaprezentowana zostanie okolicznościowa kartka pocztowa i specjalnie przygotowany na tę okazję datownik.
28 listopada (czwartek), godz. 18:00
„Może ty będziesz mą królewną” – Koncert Jakuba Gawrysiaka
Mistrz repertuaru z dawnych lat Jakub Gawrysiak zagra na pianinie i zaśpiewa piosenki z filmów, w których występowała gwiazda przedwojennego kina Helena Grossówna. „Ach, jak przyjemnie”, „Już nie zapomnisz mnie”, „Kiedy będziesz zakochany” – przypomnijcie sobie te piosenki w nostalgiczny listopadowy wieczór!
Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny.
Wydarzenie jest dofinansowane z budżetu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Do zobaczenia!
