Opublikowano 15 lipca 2022
CZAPLEWSKI Paweł Antoni
(1849 – 1907), pisarz, historyk, uczestnik wojny francusko-pruskiej.
Ur. w Zblewie niedaleko Starogardu. Początkowo uczył się w szkole niemieckiej, następnie w Pelplinie i gimnazjum w Chojnicach. Po maturze (1896) studiował teologię w seminarium pelplińskim. Wyświęcony został w 1900 r. i został wikariuszem w parafii w Pręgowie pod Gdańskiem. Po krótkich pobytach w kilku parafiach, został w 1907 r. najpierw administratorem w Czarnowie, później proboszczem w Unisławiu (do 1910 r.). Następnie przeniósł się do parafii w Szynychu. Od 1921 do 1931 r. był proboszczem w Byszewie. W 1940 r. został aresztowany przez Gestapo i osadzony w obozie w Stutthofie, skąd ze względów zdrowotnych zwolniono go po kilku tygodniach. Związał się następnie z parafią w Miłobądzu. Z niej jak również z m.in. funkcji dziekana tczewskiego zrezygnował w 1951 r.
Dużo uwagi poświęcał pracy badawczej. Był aktywnym członkiem Towarzystwa Naukowego w Toruniu, którego prezesem wybierany był dwukrotnie. Publikował liczne prace z zakresu Historii Kościoła i często wygłaszał publiczne wykłady. Po odzyskaniu niepodległości brał aktywny udział w życiu politycznym. W 1928 r. otrzymał Złoty Krzyż Zasługi. Po wojnie został profesorem w seminarium w Pelplinie, dążył również do odbudowy TNT. Mimo rezygnacji ze stanowisk kościelnych, nadal pracował naukowo. Zmarł 12 I 1963 r. w Turze k. Tczewa. Spoczął na cmentarzu w Godziszewie.
 
Oprac. na podstawie:
Antoni Czacharowski, Czaplewski Paweł Antoni, [w:] Toruński słownik biograficzny, pod red. Krzysztofa Mikulskiego , t. 1, Toruń 1998, s. 53-54.