Opublikowano 17 sierpnia 2022
HORZYCA Wilam
(1889 – 1959), reżyser, pisarz, tłumacz, dyrektor teatru w Toruniu.
Ur. we Lwowie. Matura w 1908 r. W młodości działacz organizacji niepodległościowych. W l. 1908-14 student literatury niemieckiej i angielskiej w Wiedniu. W l. 1914-16 żołnierz Legionów. Od 1917 do 1918 r. pracował w Lwowie jako nauczyciel języka niemieckiego, później jako bibliotekarz w Warszawie. Od 1919 r. rozpoczął publikować pierwsze wiersze i recenzje teatralne. W l. 1922-31 wykładowca, a w 1929 r. także dyrektor Państwowej Szkoły Dramatycznej. W l. 1924-26 współpracował z Teatrem im. W. Bogusławskiego. W tym okresie publikował też szkice, tłumaczył literaturę angielską, a od 1928 do 1937 r. redaktor w miesięczniku „Droga”. Od 1931 do 1937 r. dyrektor Teatrów Miejskich we Lwowie. Wówczas wydawał czasopismo „Scena Lwowska”. Od 1937 do 1939 zastępca dyrektora Teatru Narodowego i Nowego w Warszawie. Egzamin reżyserski zdał w 1939 r. Okres okupacji spędził we Lwowie i Warszawie, będąc tłumaczem, angażując się w tajne nauczanie oraz redagując konspiracyjne pismo. Po wojnie najpierw zastępca dyr. Teatru w Katowicach, a od 1945 do 1948 r. dyrektor Teatru Ziemi Pomorskiej w Toruniu, w ostatnim z tych sezonów również dyrektor Teatru Miejskiego w Bydgoszczy. Przyczynił się do ogromnego rozwoju teatru toruńskiego. Po wyjeździe z Torunia pracował jeszcze w teatrach w Poznaniu, Wrocławiu i Krakowie. Od 1957 do 1959 r. był dyrektorem Teatru Narodowego w Warszawie. Zmarł 2 III 1959 r. w Warszawie, tam też został pochowany na Starych Powązkach.
 
Współcześnie w regionie upamiętniony poprzez:
– Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu (imię nadane w 1960 r.)
– ulica Wilama Horzycy w Toruniu
– nagroda „Wilam” – statuetka przyznawana instytucjom i osobom prywatnym, które w szczególny sposób włączyły się w działalność toruńskiego teatru
 
Oprac. na podstawie:
Janusz Skuczyński, Horzyca Wilam, [w:] Toruński słownik biograficzny, pod red. K. Mikulskiego, t. 1, Toruń 1998, s. 117-119.