Projekt realizowany w okresie IV 2022 – XII 2023.
Nawra to niewielka miejscowość położona w okolicach Torunia i Chełmży, posiadająca bogatą historię związaną z szeroko rozumianym ziemiaństwem pomorskim. W okresie od XVIII do początków XX w. była jednym z głównych ośrodków życia kulturalnego i towarzyskiego na ziemi chełmińskiej. Mieszkańcy tutejszego pałacu – członkowie rodzin Kruszyńskich i Sczanieckich – angażowali się w życie polityczne, ekonomiczne, naukowe i społeczne regionu. Uczestniczyli w sejmikach, byli aktywnymi członkami wielu organizacji społecznych i naukowych. Dbali również o nawrzańską społeczność, sprawując opiekę nad miejscową szkołą, kościołem czy ochronką. Złote lata Nawry zostały przerwane w 1939 r., wraz z wybuchem II wojny światowej. Gospodarze nawrzańskiego zespołu pałacowo-parkowego i folwarku zostali wysiedleni, a ich majątek rozgrabiony i zdewastowany.
Projekt „Badania strat wojennych kolekcji prywatnej – pałac w Nawrze“ miał na celu zebranie informacji na temat przedwojennego dorobku pokoleń rodzin Kruszyńskich i Sczanieckich, a także losu pałacu w Nawrze i jego zbiorów w latach II wojny światowej i czasach powojennych oraz zakresu poniesionych w nim strat spowodowanych okupacją.
Zebrane materiały zostały opracowane w formie publikacji książkowej oraz wystawy planszowej. Całość zwieńczyła konferencja naukowa z udziałem osób zaangażowanych w prowadzenie badań.
Projekt został zrealizowany w ramach zadania pn. „Badania strat wojennych kolekcji prywatnej – pałac w Nawrze“ z programu rządowego „Badania polskich strat wojennych” ze środków finansowych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, a także był współfinansowany z budżetu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
![](http://studiostron.eu/home/klient.dhosting.pl/dhosting8/kpcd.com.pl/public_html/wp-content/uploads/2024/02/05_znak_uproszczony_kolor_biale_tlo_RGB-1200x338-1-768x216-1.png)
![](http://studiostron.eu/home/klient.dhosting.pl/dhosting8/kpcd.com.pl/public_html/wp-content/uploads/2024/02/dofinansowanie-herb-marszalek-podpis-pod-spodem-1920x474-1-1536x379-1-768x190-1.jpg)
Koordynator projektu
Kujawsko-Pomorskie Centrum Dziedzictwa w Toruniu
tel. 56 649 45 99
mail: biuro@kpcd.com.pl
ul. Czerwona Droga 8, 87-100 Toruń