bip - ikona
Unia Europejska - flaga

Kujawsko-Pomorskie w krainie czekolady

Opublikowano 07 lipca 2022

Pierwszym słodkim skojarzeniem z naszym województwem dla większości mieszkańców i turystów zwykle są toruńskie pierniki, jednak cukiernicza oferta regionu jest znacznie szersza! Z okazji Światowego Dnia Czekolady przyjrzymy się historii i miejscom, które słyną z kakaowo-mlecznych wyrobów.

słodka przeszłość

Dawniej smakosze czekolady mogli kupić ten przysmak głównie w kawiarniach i tzw. kolonialkach. XIX i XX wiek przyniósł przełom w produkcji czekolady na masową skalę. Wówczas w naszym regionie, ale nie tylko, powstają fabryki, które specjalizowały się w produkcji czekolad i innych słodkości. Część z nich upadła lub została skonsolidowana, tworząc duże zakłady. Część funkcjonuje obecnie i nawiązuje do swojej tradycji.

W Toruniu w XIX wieku powstaje Julius Buchmann. Fabryka czekolady, wyrobów cukrowych i pierników, a od XX wieku powstają kolejne fabryki specjalizujące się w wytwarzaniu tego słodkiego specyfiku. W międzywojennej Bydgoszczy wyroby cukiernicze i czekoladę produkowano m. in. w Fabryce Cukrów, Czekolady i Kakao „Lukullus” Franza Lehmanna, Fabryce Wyrobów Cukierniczych Braci Tysler lub Fabryce Czekolady „L. Kędzierski“. Spadkobiercy Braci Tysler dziś prowadzą pod ich nazwiskiem agencję nieruchomości w Bydgoszczy, z szacunkiem wspominając międzywojenne początki przedsiębiorstwa. 

 

Julius Buchmann miał wielki sklep ze słodyczami przy Mostowej, koło Domu Pana. Ten sklep był jeszcze sprzed I wojny światowej. Tam były najlepsze słodycze i czekolady oraz wyroby, jakie tylko kto sobie zażyczył. Jak się wchodziło na Szeroką, to cała ulica pachniała czekoladą… Buchmann nie potrzebował mieć żadnych szyldów, bo już gdy dochodziło się w okolice Mostowej, było czuć piękny zapach czekolady. To nią, a nie piernikami pachniał wtedy Toruń.

Sylwia Dullin w wywiadzie dla tylkotorun.pl


Opakowanie czekolady sprzed 1945 r, fot. KPCD / wystawa „Przepis na Bydgoszcz. Kulinarne tradycje miasta i regionu” w Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy, 2022

Samochód dostawczy fabryki „L. Kędzierski”, fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

jutrzenka

W 1945 fabryki przemysłu cukierniczego w Bydgoszczy upaństwowiono, powstało Pomorskie Zjednoczone Fabryki Cukrów i Czekolady, które w latach 50. przekształcono na Zakłady Przemysłu Cukierniczego „Jutrzenka”, w którym produkowano karmelki, drażetki i cukierki czekoladowe, a później także galanterię czekoladową i herbatniki w czekoladzie. Obecnie jest to również jedna z bardziej rozpoznawalnych marek słodyczy na polskim rynku, od 2008 należąca do grupy kapitałowej Colian. Do najbardziej znanych wyrobów pod szyldem Jutrzenki należą m.in. wafle Familijne, herbatniki Petit Beurre, draże, galaretki w czekoladzie Mella, czekolady Chopin. 

 

 


 fot. colian.com

cukiernia sowa

Początki tej znanej marki sięgają roku 1946, gdy Feliks Sowa wraz z żoną Stanisławą założyli pierwszy zakład piekarniczy przy ulicy Pomorskiej w Bydgoszczy. W 1962 r. przedsiębiorca zdobył tytuł Mistrza Cukiernictwa i wykorzystał rodzinne receptury do stworzenia swojego pierwszego tortu czekoladowego. Dwadzieścia lat później do biznesu dołączył jeden z synów małżeństwa, Adam, który własnym nazwiskiem firmował dalszy rozwój zakładu. Na sześćdziesięciolecie marki została zaprezentowana nowa identyfikacja wizualna, utrzymana w kojarzącym się ze smakiem czekolady kolorze ciemnego brązu. W 2008 firma zastrzegła własną markę tego słodkiego przysmaku, nad której oryginalną recepturą pracowali specjaliści z Paryża. Kilka lat temu do oferty dołączył także nowy gatunek czekolady różowej, wyrabianej ze specjalnie prażonych ziaren kakao RUBY. Obecnie zakładami zarządza już trzecie pokolenie rodziny Sowa, a pracują w nich najlepsi cukiernicy w kraju. W tym gronie znajduje się Jowita Woszczyńska, która w 2019 r. zdobyła pierwsze miejsce na Mistrzostwach Świata Cukierników we Włoszech, za tort udekorowany motywami nawiązującymi do historii i dorobku kulturowego Polski. Sześć lat wcześniej z kolei toruńscy cukiernicy „Sowy” stworzyli czekoladowy pomnik Kopernika, do którego użyli ponad tysiąc brązowych tabliczek.

 


fot. atrium-biala.pl






Zwycięski tort Jowity Woszczyńskiej, fot. KPCD / wystawa „Przepis na Bydgoszcz. Kulinarne tradycje miasta i regionu” w Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy, 2022

https://www.youtube.com/watch?v=Km8ogZhC1WMhttps://www.youtube.com/watch?v=Dyl56vbVErk

vobro

Słodycze to nie tylko Bydgoszcz. Silną markę zbudowała także firma Vobro, która w Brodnicy działa od 1986 r. Wyroby czekoladowe to specjalność zakładu. Do najbardziej znanych produktów należą praliny: te w kształcie owoców morza Frutti di Mare i w formie wiśni w czekoladzie Cherry passion i Love&Cherry. Ofertę uzupełniają cukierki i batony czekoladowe, galaretki w czekoladzie, cukierki toffi i karmelki.  

 


fot. Facebook / Vobro

https://www.youtube.com/watch?v=0LZLSjHYnsA

wisła

Kolejny duży producent, tym razem z Grudziądza. Na rynku od początków XX w. Również specjalizuje się w wyrobach czekoladowych, a w portfolio ma m.in. galaretki Carla, sękacze Wojtek, praliny Trufla w czekoladzie, Śliwka w czekoladzie, Wisełka i Sofijka. 

 


 fot. Facebook / ZPC Wisła

łuczniczka

Od 1992 r. w Tucholi działa Zakład Wyrobów Czekoladowych „Łuczniczka”. Swoje wyroby sprzedaje pod hasłem „Słodyczy z serca borów”. Produkuje praliny, czekolady, w ofercie ma także czekoladowe kule, czekolady wegańskie, czekoladowe wyroby okolicznościowe na Boże Narodzenie, Wielkanoc, Walentynki i inne okazje oraz czekoladowe zestawy kreatywne dla dzieci.

 


fot. Facebook / Łucznika – sklepy czekoladowe

fabryka cukiernicza kopernik

Swoją wersję czekoladowych specjałów ma także w ofercie Fabryka Cukiernicza „Kopernik” z Torunia. Oferta piernikowa firmy jest bardzo bogata, ale zdecydowanym numerem jeden są polane czekoladą Katarzynki. Ich nazwa pochodzi od Dnia Świętej Katarzyny, który tradycyjnie rozpoczynał oficjalny wypiek tych słodkich przysmaków. Dziś są jednym z symboli Torunia. Na Rynku Staromiejskim od 2003 r. co roku z okazji Święta Miasta w ramach Piernikowej Alei Gwiazd odsłaniane są tablice w kształcie Katarzynek z podpisami sławnych osób związanych z miastem. Katarzynki doczekały się nawet własnego festiwalu!

Oczywiście w czekoladowej wersji występują także inne kształty pierników, a także kultowy wafel Teatralny.

 


fot. kopernik.com.pl

iga sarzyńska wzrusza toruń

Jedną z najmłodszych, ale prężnie rozwijających się marek cukierniczych tworzy Iga Sarzyńska-Komorowska wraz z mężem Maciejem Komorowskim. Z branżą związani są od pokoleń, a do Torunia przywiodła ich miłość do pierników. Zamieszkali nad dawną fabryką słynnego toruńskiego piernikarza Johanna Weesego i od kilku lat prowadzą na toruńskiej starówce butikowy sklep z własnymi wyrobami. Sztandarowymi produktami marki Iga Sarzyńska Wzrusza Toruń są oczywiście bogato zdobione pierniki, ale sklep ma także w ofercie oryginalne czekolady z suszonymi owocami i płatkami kwiatów, orzechami, a nawet małymi pierniczkami.

 


fot. Facebook / Iga Sarzyńska „Wzrusza Toruń”

święto czekolady

Czekolada jest tak lubianym w naszym regionie wyrobem, że doczekała się własnego święta. W kwietniu 2022 na chełmińskim rynku zorganizowano Święto Czekolady, podczas którego czekolada w różnej postaci nikomu nie zabrakło. Poza atrakcjami warsztatowo-rekreacyjnym, lokalne Koła Gospodyń Wiejskich mogły konkurować na „Najlepsze ciasto czekoladowe“. Organizatorami wydarzenia byli Lokalna Grupa Działania Chełmno i Stowarzyszenie Grubno – Szkoła Bez Granic. 

 


fot. chelmno.naszemiasto.pl

festiwal czekolady

Od 2014 roku w wybranych polskich miastach organizowane są Festiwale Czekolady. W 2021 roku odbyło się pierwsze takie wydarzenie w Strzelnie! W 2022 Festiwal Czekolady zagości ponownie w tym mieście 26 sierpnia. W programie znajdują się warsztaty, tworzenie obrazu z czekolady, pokazy konkursy i oczywiście degustacje czekolady oraz innych słodkości.

 


fot. inowroclaw.naszemiasto.pl

muzeum czekolady

A jakby tak samemu zrobić tabliczkę czekolady? Taką możliwość daje Muzeum Czekolady w Toruniu. Podczas warsztatów poznamy krok po kroku, od ziana do tabliczki, proces produkcji czekolady, stworzymy własną tabliczkę i zabierzemy ją do domu.

 


fot. Facebook / Muzeum Czekolady Toruń

Sprawdź inne przysmaki z regionu:

 


Z Zamkiem Dybowskim związana była działalność utworzonej w 2015 r. Fundacji Zamek Dybów i Gród Nieszawa, której misją była promocja pamięci o tym miejscu i zapobieganie jego postępującej dewastacji. Fundacja organizowała m.in. zwiedzanie ruin, pikniki, rekonstrukcje historyczne.